Buddy zijn kan verschillende betekenissen hebben. Over het algemeen onderschrijft een buddy van een (minderheids)groep gelijke en eerlijke behandeling van de mensen in die groep. Maar bovenal vindt een buddy dat mensen uit die groep zelf moeten kunnen beslissen over hun leven. Buddy zijn is niet een identiteit die je je zomaar kunt aanmeten. Je moet je ernaar gedragen. Als je een goede autisme-buddy bent, beschouwen autistische mensen zelf je ook echt als buddy.
Autisme-buddy worden op zes manieren
- 5 minuten lezen
Voor autistische mensen is het niet gemakkelijk om dertig dagen lang te proberen je stem boven alle niet-autistische stemmen te laten uitkomen. Dat maakt Autisme Acceptatie Maand best lastig. AssistiveWare grijpt de Autisme Acceptatie Maand dit jaar aan om te vertellen wat je het beste kunt doen als je een buddy van autistische mensen wilt zijn.
Luister naar en leer van autistische mensen
Er is veel informatie te vinden over autisme, maar het overgrote deel komt van mensen die zelf geen autisme hebben. Als je over autisme wilt leren, dan moeten autistische mensen je belangrijkste bron van informatie zijn, en dan vooral ervaringsdeskundigen die in de situatie hebben gezeten waar je informatie over zoekt.
Luister dus ook naar de autistische mensen in je omgeving! Vergeet niet om mensen te vragen hoe ze ergens over denken en waarom ze dingen doen, voordat je het antwoord ergens anders gaat zoeken. Autistische mensen kunnen een hele eigen betekenis toekennen aan bepaalde taaluitingen. Het is belangrijk dat jij evenveel moeite doet om te begrijpen wat ze bedoelen, als dat zij moeten doen om te leren hoe jij hun communicatie opvat. Wees creatief en bedenk dat luisteren tijd kost.
Let op je taalgebruik
Probeer taalgebruik te vermijden waarbij autisme wordt neergezet als een drama of een last. Vervang bijvoorbeeld woorden als 'symptoom', 'stoornis' en 'beperking' door 'kenmerk' of 'eigenschap'. In de autistische gemeenschap worden de meeste mensen liever aangesproken als 'autistisch persoon' dan als 'persoon met autisme'. We denken namelijk niet dat autisme een slechte eigenschap is die we voorzichtig moeten onthullen.
Probeer eufemistisch en neerbuigend taalgebruik daarom te vermijden en gebruik termen als 'anders(begaafd)' en 'speciaal' niet (tenzij iemand zichzelf zo omschrijft). Het is belangrijk om rechtlijnig en duidelijk met autistische mensen te communiceren. En daarbij kun je 'autisme' prima benoemen.
Breng je kennis in de praktijk
Buddy zijn betekent niet alleen lezen en luisteren. Je moet wat je leert ook in de praktijk brengen.
Je wilt alle kennis die je opdoet natuurlijk delen! Als je dat doet, maak dan duidelijk dat jij geen expert bent. Want autistische mensen zijn de echte autisme-experts. Er wordt pas echt verandering teweeggebracht als autistische mensen zélf vertellen en meebeslissen over autisme-gerelateerde zaken.
Vraag dus aan organisaties bij jou in de buurt in hoeverre autistische mensen bij hen inspraak hebben. Probeer uit te vinden welke veranderingen autistische mensen graag willen zien in de gemeenschap en help dit voor het voetlicht te brengen. Maak duidelijk dat je je inzet voor een belangrijke zaak en dat je er zelf ook nog veel over moet leren.
Steun autistische OC-gebruikers
Veel autistische mensen gebruiken Ondersteunde Communicatie (OC). Bij sommigen is dat omdat ze niet praten, anderen kunnen niet altijd vertrouwen op ons spraakvermogen, en bij weer anderen komt wat ze zeggen niet altijd overeen met wat ze bedoelen. Buddy’s van autistische mensen zetten zich in voor OC-toegang voor iedereen, zonder dat er bepaalde kennis of een indicatie voor vereist is.
Autistische eigenschappen kunnen zelfs goed van pas komen bij het leren omgaan met OC! Sommige mensen proberen een nieuwe, autistische OC-gebruiker te helpen aan de hand van neurotypische sociale normen. Ze maken bijvoorbeeld fysiek contact, besteden veel aandacht aan woorden voor begroetingen en andere sociale interacties, of proberen zelfstimulerend gedrag, zoals schommelen en fladderen, te stoppen. Pak het anders aan! Probeer achter hobby's of interesses te komen en communiceer daarover. Maak contact door favoriete spraakboodschappen op te nemen en onder de OC-knoppen te zetten. Ook kun je zelfstimulerend gedrag gebruiken als aanleiding om over beweging te praten en daar woorden bij te bedenken.
Verzamel veel verschillende autistische ervaringen
Als je alleen de ervaringen hoort van autistische mensen die je tegenkomt, mis je informatie van een groot deel van de gemeenschap. Om ook van autistische mensen uit minderheidsgroepen te horen, moet je actief op zoek. Je kunt bijvoorbeeld op zoek gaan naar autistische mensen die een andere huidskleur hebben, die niet praten, die een leerachterstand hebben, veel hulp nodig hebben of bepaalde aandoeningen erbij hebben.
Als je deze mensen hebt gevonden, behandel ze dan niet alleen als een bron van informatie. Vraag waar ze behoefte aan hebben, zet je in om te zorgen dat ze mogen meebeslissen en luister ook als ze iets vertellen wat je misschien niet wilt horen.
Vier het bestaan van autisme
Autisme gaat gepaard met uitdagingen én met plezier. Het accepteren van autisme gaat om meer dan alleen erkennen dat autistische mensen bestaan. We moeten het vieren! Benader autisme niet als een verzameling uitdagingen, maar als een verzameling gedeelde ervaringen, zowel goede als slechte. Dat betekent niet dat je moet wegkijken van de uitdagingen. Het betekent alleen dat ze niet centraal moeten staan in hoe je over autisme denkt.
Als je autistische kinderen ziet, bedenk dan wat voor toffe autistische volwassenen ze gaan worden. Als je autistische volwassenen ziet, bedenk dan dat ze de wereld beter maken, omdat ze bijdragen aan de diversiteit van opvattingen die de mensheid zo mooi en interessant maakt. Kom meer te weten over iemands hobby's en interesses. Vraag je serieuze autistische collega om je presentatie na te kijken, omdat ze zoveel oog heeft voor de punten en komma's. Ontwikkel oprechte, gelijkwaardige vriendschappen met autistische mensen. Of organiseer een autistisch dansfeestje, waarbij niet raar opgekeken wordt van fladderen en schommelen.
Om Autisme-buddy te worden, moet je een hele reis ondernemen. En reizen is minder leuk in je eentje. Deel wat je leert daarom met anderen en zoek gelijkgestemden. Dan kun je samen op weg naar het buddy-schap.
Fijne Autisme Acceptatie Maand!